Wina'am Gbauŋ:Nɔnaar Kɔduk:Hosea

Book of Hosea
religious text, book of the Bible
Part ofTwelve Minor Prophets Dɛmisim gbɛlima
Short nameHos Dɛmisim gbɛlima
Titleהוֹשֵׁעַ Dɛmisim gbɛlima
Derivative workReap the whirlwind Dɛmisim gbɛlima
Followed byBook of Joel, Amos Dɛmisim gbɛlima
Genreprophetic books Dɛmisim gbɛlima
AuthorHosea Dɛmisim gbɛlima
Entry in abbreviations tableHosea Dɛmisim gbɛlima

Gbauŋ nwa' yɛla

dɛmisim gbɛlima

Hosea da mɔr Wina'am labaar la keŋ tis ya-datiuŋ sʋ'ʋlim linɛ an Israel la Samaria teŋin. O da sa'ali ba nɛ nimmua ye tɔɔg na kɛɛn ba san'an na bɔzugɔ ba anɛ banɛ pʋ siakida ka mɛ pʋ mɔr sidaa. Hosea pu'a Goma da anɛ pu'agɔɔndir ka pʋ bɛ nɛ o sid la nɛ sidaa. Ka Wina'am nɔk din ka li an zanbinnɛ pa'an Israel dim bɛllim an si'em nɛ on. Hosea da sa'al nidib la ye Wina'am na tɛɛgi ba tʋbir amaa li naarinɛ o na mɔri ba lɛb o mɛŋ san'an na bɔzugɔ, o nan kpɛn nɔŋi ba nɛ hali (11:8).

1 Labaar kanɛ da yi Zugsɔb la san'an na tis Hosea onɛ an Beeri biig la nwa', saŋkanɛ ka Uzia nɛ Jotam nɛ Ahaz nɛ Hezekia da di Juda sʋ'ʋlim na'am tisid taaba la ka Jeroboam onɛ an Joas biig la da zin' Israel sʋ'ʋlim na'am gbauŋ zug la. †

Hosea pu'a nɛ o biis yɛla

dɛmisim gbɛlima

2 Zugsɔb la da dɛŋim pian' tis Hosea la, o da yɛl o ye, “Kem nɔk pu'agɔɔndir ka o aan fʋ pu'a, ka o du'a bitampiinb, bɔzugɔ teŋ la tʋm taal ka li nwɛnɛ pu'asan'auŋ nɛ, ban zan'as man Zugsɔb la zug.”

3 Ala ka Hosea da di Goma onɛ an Dibilam pu'ayua la, ka o nɔk pʋʋgʋ du'a biribiŋ.

4 Ka Zugsɔb la yɛl Hosea ye, “Pʋdimi o yʋ'ʋr ye, ‘Jezireel’, bɔzugɔ li kpɛlim bi'ela ka m namis Israel Na'ab Jehu na'am tuŋ la, ban da kʋ nidib bɛdegʋ †Jezireel teŋin la zug. Ka m na kɛ ka Israel na'am sʋ'ʋlim la naae. 5 Daakan la mam na kɔ'ɔg Israel tiraad Jezireel Bɔn'ɔgin la.”

6 Goma da lɛm gban'e pʋʋg ya'asi du'a bipuŋ, ka Zugsɔb la yɛl Hosea ye, “Pʋdim biig la yʋ'ʋr ye Loruhama,a bɔzugɔ m kʋ lɛm pa'al Israel dimi m nɔŋilim bɛɛ kɛɛ ba taali basɛ.

7 Amaa mam Zugsɔb Wina'am na pa'alim nɔŋilim an si'em nɛ Juda nidib. M na faaɛn ba, ba dataas nu'usin, ka ba nyɛ

yɔlisim, hali ka li ka'anɛ ye ba nɔk zaba la'ad bɛɛ widi nɛ tanp tɛrekonamɛ zabɛ, amaa li anɛ mam Zugsɔb Wina'am yʋ'ʋr la zug.”

8 Goma biig la da tuk bin'isir la, o da lɛm gban'e pɔɔgʋ du'a biribiŋ.

9 Ka Zugsɔb la yɛl ye, “pʋdim o yʋ'ʋr ye Loammi,a bɔzugɔ Israel dim lɛn ka' m nidiba, ka mam mɛ ka' ba Wina'am.”

Israel dim na lɛn lɛbi ba zi'esimin na

dɛmisim gbɛlima

10† Amaa saŋa kenna ka Israel dim na zu'oe nwɛnɛ atɛuk titan linɛ ka ba kʋ nyaŋi mak bɛɛ kaalɛ. Ka zin'ikanɛ ka ba yɛli ba ye, ya ka' m nidib la, ba na buoli ya anina ye, “Wina'am onɛ vʋe la biis.”

11 Ka Juda nidib nɛ Israel dim na naal nɔɔr yinne, ka mɔr tuongat yinne ka na dɔl taaba lɛbi ba teŋin na. Li na an dabistita'are tis Jezireel.

1 Yɛlimi fʋ ba'abiis la ye, “M nidiba.” Ka yɛli fʋ tanp la ye, “Banɛ ka m zɔti ba Nimbaanliga.”

Pu'a kanɛ dɔl dap la yɛla

dɛmisim gbɛlima

2  M biisɛ, sa'aliminɛ ya ma, sa'aliminɛ o nɛ nimmua ka o lɛn ka' mam pu'a ka mam mɛ lɛn ka' o sida. Sa'aliminɛ o ye o basim pu'agɔɔndir tʋʋma la nɛ on mɔr o niŋgbina tisid dap yɔɔg-yɔɔg la.

3  Ya'a ka' ala mam na yɛɛg o fuud ka kɛ ka o ken sanwɛɛr nwɛnɛ on da yii o ma pʋʋgin na si'em la. M na kɛ ka o kpi ku'onuud nwɛnɛ pipirigi ɛɛn dig ka ku'om kae si'em la.

4  M kʋ zɔɔ o biis la nimbaanliga ban an pu'agɔɔndir biis la zug.

5  Ba ma san'amnɛ dapi du'a biis la nɛ nyan. O yɛl ye, “Mam na keŋ dɔlli m sabuos banɛ tisidim diib nɛ ku'om nɛ fuud nɛ kpaam nɛ daam la.”

6  Alazugɔ, m na zaŋ gɔn'ɔsi vi' o suor la, ka mɛ' zaŋguommi giŋ o, lin ka o kʋ nyɛ suori yii.

7 O na zɔti dɔl o sabuos la amaa ka kʋ paae baa. O na iee ba zin'igi gɛn ka kʋ nyɛɛ baa. O na yɛl ye, “Kɛl ka m lɛbi m sid san'an ka man daa bɛ nɛ o si'em la daa an sʋm gaad lin yʋ'ʋn an si'em nwa' la.”

8  O nam pʋ baŋ ye manɛ tis o diib la nɛ bʋnnuuda nɛ kpaam la wʋsa. Hali ka tis o sanlima nɛ anzurifa linɛ ka o mɔri tisid Baal ba'ar ka li aan o piini la.

9  Alazugɔ, m na faanm ki la li bi'igir saŋa, ka faanm daam la li maalʋg saŋa. M na faanm fuud nɛ m piena linɛ ka m daa tis o ye o lus o mɛŋ la.

10  M na yɛɛg o fuud ka o lieb biel o sabuos la tuon, ka sɔ' kʋ nyaŋi faaɛn o m nu'usinɛ.

11  M na gu'oe o malima la wʋsa; o yʋʋm-yʋʋm malima, nɛ o nwadig-nwadig malima, nɛ o bakuai-bakuai Vʋ'ʋsʋm Dabisa la.

12  M na san'am o vain tiis nɛ kekama tiis banɛ ka o ye li anɛ o yɔɔd ka o sabuos daa yɔɔ o la. M na kɛ ka o pɔɔd la lieb gɔn'ɔs ka mɔɔgin bʋnkɔnbid san'ami ba.

13  M na namis o, on daa tami m yɛla saŋsi'a la zug, nɛ on da nyɔ'ɔd bʋnnyubisa nɛ maana tisid Baalnam nɛ o sabuos banɛ wʋsa ka o daa dɔl la zug. Zugsɔb    la    yɛl    si'em    la.

14  “Amaa m na maligim mɔr o lɛb na. M na lɛm mɔr o keŋ pipirigin, ani m na pian' pian'amalisa tis o.

15  M na nɔk o vain tiis pɔɔdi lɛbisi tis o ka maal Akor bɔn'ɔg ka li lieb ti'ir za'anɔɔr. O na siaki tisim nwɛnɛ on da nan an biig ka niŋid si'em, saŋkanɛ ka m da yis o Egipt teŋin na la.

16  Zugsɔb la yɛl ye daakan la, fʋ na lɛm buolim ye, ‘M sid’; ka kʋ lɛm buolim ye, ‘M Baal.’

17  M kʋ lɛn kɛ ka o pian' Baal bada la yɛla ya'asɛ. O pʋn kʋ lɛm pʋdigi ba yʋda ya'asɛ.

18  Saŋkan la m na maal nɔnaar nɛ bʋnkɔnbid la ka ba kʋ lɛn san'ami m nidib la, banɛ an sian'arin bʋnkɔnbid nɛ niis nɛ bʋnvuuda la wʋsa. M na yis tiraad nɛ zaba sʋ'ʋs nɛ zaba wʋsa teŋgbauŋʋn la ka m nidib na nyaŋi bɛ baanlimm nɛ laafi.

19 Israel, m na kɛ ka fʋ aan m pu'a. M na mɔrif nɛ pʋpielim nɛ sida, ka pa'ali fʋ m nɔŋilim nɛ m nimbaanlzɔɔr.

20  Ka fʋ na aan m pu'a-ɛliŋ nɛ yɛlmɛŋir saŋa wʋsa ka baŋ ye manɛ an Zugsɔb la.

21  Saŋkan la, m na gandig Israel nidib winsɔsʋg.” Zugsɔb la yɛl si'em la, “M na kɛ ka saa yi saŋgbana la nii ni teŋgbauŋ la zug ka zʋʋd maal;

22  ka teŋgbauŋ la mɛ siaki maal ki, nɛ kpaam, nɛ daam bɛdegʋ. Li wʋsa na siaki tis Jezireel.a

23† M na kɛ ka m nidib ba' nya'a teŋgbauŋʋn la. M na pa'alim m nɔŋilim nɛ onɛ ka m buon ye, ‘M nɔŋilim kae la.’ M na yɛl banɛ ka ba buon ye, ‘Ba ka' m nidib la’ ye, ‘Ya anɛ Nidib’, ka ba mɛ na gandig ye, ‘Fʋ anɛ ti Wina'am.’”

Hosea nɛ o pu'a lɛn naal la yɛla

dɛmisim gbɛlima

1 Ka Zugsɔb la lɛn yɛlim ye, “Kem li'a fʋ pu'a kanɛ dɔl sabuos ka san'am dap la. Nɔŋim o nwɛnɛ man nɔŋ Israel nidib si'em la la'an nɛ ban fɛndigi lɛb ba'asieba ni ka nɔŋi li diib la.”

2 Ala ka m da' o nɛ anzurifa ligidi pii nɛ anu nɛ mui bɔto nɛ pʋsʋk.

3 Ani ka m yɛl o ye, “Asɛɛ ka fʋ bɛ nɛ mam ma'aa saŋa wʋsa ka da lɛn an pu'agɔɔndiri ginnɛ san'am dapa; ala ka mam mɛ na bɛ nɛf ka gurif.”

4 Anwana ka Israel na bɛɛ yuug ka kʋ mɔr na'ab bɛɛ tuongatiba, ka kʋ maal maan bɛɛ mɔr teŋkuga bɛɛ linɛ wʋsa ka ba mɔri maan maanaa.

5 Amaa dabisir kenna ka Israel dim na lɛbi ba Wina'am nɛ ba Na'ab David san'an. Ba na kirid nɛ dabiem ken Zugsɔb la san'an na ka di'e o bareka la.

Zugsɔb la zɛrig Israel dim la yɛla

dɛmisim gbɛlima

1 Israel dima, wʋmmi Zugsɔb la yɛl si'em, bɔzugɔ o mɔr yɛl nɛ ya, ka na zɛrig yanam banɛ bɛ teŋgbauŋʋn la. “Yɛlsida bɛɛ nɔŋilim ka' teŋgbauŋʋn laa, ka nidib la pʋ baŋi ba Wina'am.

2  Ba pian'ad nɛ ka pʋ dɔl ban yɛt si'el la; ba ma'ad ziri ka kʋʋd ka zʋʋd ka pu'ab nɛ dap san'amid taaba. Bɛ'ɛd tʋʋma nan kennɛ tuon, saŋa wʋsa ba kʋʋdnɛ nidib ka lɛn tɔlisi kʋ ya'as.

3  Alazug teŋgbauŋ na fabinnɛ, ka linɛ wʋsa bɛɛ ani na mɛlim. Bʋnkɔnbid nɛ niis nɛ zimi na kpi.”

4  Zugsɔb la yɛl ye, “Da kɛ ka sɔ' zɛrig o tiraan bɛɛ nyɛɛ o gba'arɛ, yanam maanmaannib la ka m zɛrigid.

5  Ya tu'usidnɛ ken nintaŋ nɛ yʋ'ʋŋ ka nɔdi'esidib la mɛ la'am tu'usidi dɔlli ya. M na kʋʋ ya ma la.

6  M nidib la ba'asidnɛ yɔri ba zi'ilim la zug. Maanmaannib la ba'a ka' m pa'alʋg la nii, ala ka man ba'a mɛ ka' ba nii; ba zan'asi m nɔzi'elʋg la, lin ka m zan'as ye ba biis la kʋ an maanmaanniba.

7  Maanmaannib la kal ya'a nɔbigid, ba tʋʋmbɛ'ɛd mɛ paasidnɛ, alazug m na kɛ ka ya girima lieb nyannɛ tisi ya.

8  M nidib la tʋʋmbɛ'ɛdin ka maanmaannib la paamid diib dinzug ka nidib la ya'a tʋm bɛ'ɛd, ka ba mɔr sumalisim la.

9 Nidib la an si'em la, ala ka maanmaannib la mɛ aaɛn. Dinzug, m na namis maanmaannib la nɛ nidib la wʋsa ba na di'e ba tʋʋmbɛ'ɛd la yɔɔd.

10  Ba na dit ka kɔ'ɔm nan kpɛm mɔri ba, ba na dɔl winsieba wʋʋ dap nɛ pu'abi san'amid taaba si'em la ka kʋ nyɛ biisɛ,

bɔzugɔ ba bas Wina'am dɔllim ka dɔl winsieba.

11  Dankpi'ema nuub nɛ pu'asan'auŋ yisi m nidib la ya'am wʋsa.

12  Ba sɔsidnɛ ba'akanɛ ka ba zaŋ daugʋ maal ye li yɛlimi ba, ban na tʋm si'el. Ba ginnɛ ieed bada nwɛnɛ pu'agɔɔnda, ka li kpɛn'ɛsidi ba mɔɔg. Ba bɛ nɛ pu'asan'auŋ pʋʋgin ka dɔl winsieba ka zan'asi ba Wina'am.

13  Ba kennɛ zuoya zuti maan bada, ba bɛ nɛ tibanɛ wa'am ka mɔr ma'asim gbina ni nyɔ'ɔd maana tisidi ba. Lin ka ya bipumis kpɛn' pu'agɔɔnda tʋʋma ka ya bipu'ab mɛ san'amid dap la.

14  M kʋ namisi ya pu'asada banɛ kpɛn' pu'agɔɔnda tʋʋma la bɛɛ ya bipu'ab banɛ san'am dap la, bɔzugɔ, yanamɛ tʋm pa'ali ba. Ya san'am pu'abi ya wina dɔɔdin ka la'as nɛ ba maan bada. Yalimnama! Ya na paam san'auŋ, yanamɛ pʋ siak ye ya gban'e li gbin la yɛla.

15  Hali la'an nɛ Israel n tʋm wʋʋ pu'agɔɔndir la, Juda gu'usim ka da tʋm taalɛ. Juda, da keŋ Gilgal teŋin nɛ baa, mɛ da keŋ Betaven tɛɛnsin laa. Da la'as nɛ baa, ka ba pʋ'ʋsim la anɛ ziri; hali la'an nɛ banɛ ɛɛnti pʋ'ʋlʋm zi'el nɛ Zugsɔb yʋ'ʋr la.

16  Israel tʋbzian'asim nwɛnɛ na'asa'a tʋbzian'asim nɛ. Alazugɔ, Zugsɔb la na niŋ wala mɔr o keŋ yaama zin'igin nwɛnɛ pɛbil kanɛ bɛ paalʋ ɔnbid yaama?

17  Efiram nidib zaŋi ba mɛŋi la'as nɛ bada; kɛlli ba ka ba keŋ!

18  Ka Israel dim ya'a nuu ba daam naae la, ba gɔɔndnɛ bɔɔd pu'agɔɔnda; ba nɔŋ nyan tʋʋma gaad linɛ an girima.

19  Sisi'epiliŋ na kena zii ba keŋ; ka ba na kpi nyan kum, ban maan bada la zug.”

Zugsɔb la kʋʋs Israel dim bɛ'ɛd si'em

dɛmisim gbɛlima

1 Maanmaanniba wʋmmiya! Kɛlisimi sʋ'ʋŋa Israel nidiba! Wʋmmi sʋ'ʋŋa yanam banɛ an Na'ayidima! Sariakadib kaŋa ye li lu nɛ ya zug, bɔzugɔ ya bɛndi ya mɛŋ Misipa teŋin, ka aaɛn asau yadig Tabo Zuor zug.

2 Ala ka ya tu bʋmbɔk zulʋŋ Akesia teŋin. Amaa m na tɛɛgi ba wʋsa tʋba.

3 Efiram dima, m mi' yanamɛ an si'em wʋsa. Ya kʋ tun'e su'a ya yɛla man san'anɛ. Ya bas mam nɛ nwɛnɛ pu'a na bas o sid ka lieb pu'agɔɔndir si'em la. Israel san'amnɛ.

4 Ba tʋʋmbɛ'ɛdi gu'udi ba ka ba kʋ nyaŋi lɛbi ba Wina'am san'anɛ, ba anɛ pu'agɔɔnda amɛŋa mɛŋa ba pʋ tiɛnd Zugsɔb la yɛlaa.

5 Israel dim tita'alim la nie paalʋ, Israel dim la nɛ Efiram dim la tu'usidnɛ luti ba tʋʋmbɛ'ɛdin. Juda nidib mɛ na tu'usidi dɔlli ba.

6 Ba mɔri ba niigi nɛ ba bʋnkɔnbid na ye ba maal maana tis Zugsɔb, amaa ba kʋ lɛn nyɛɛ o bɔzugɔ o lɛb nɛ nya'aŋ ka basi ba.

7 Ba pʋ dɔl Zugsɔb la nɛ yɛlmɛŋirɛ, ka du'ad bitampiinb. Li kʋ yuugɛ ka ba Nwadpaalig malima la na san'ami ba hali nɛ ba pɔɔd nɛ ba zʋʋd wʋsa.

8 Piebimi na'atan la Gibea teŋin ka pieb wiis Rama tempʋʋgin mɛn! Ka kaas tanp kuŋ la Betaven ni ye Benjamin dim lum tuon!

9 Namisʋg daar la ya'a paae, Efiram teŋ la wʋsa na lieb dabɔɔd; Nwa' ka m mɔɔnnɛ tisid Israel dim; li anɛ asida ye li sid na niŋ.

10 Juda teŋ tuongatib la tʋʋma nwɛnɛ nidi na tɔlis o kpi'a pɔɔg titɔndig kugir nɛ. M na kpa'ae m sʋnpɛɛnni ba zug ka li nwɛnɛ ku'om na pɛ'ɛl kɔligi badig nɛ.

11 Ba kad Efiram nidib la saria ka kʋʋsi ba bɛ'ɛd ka yʋ'ʋn mugusidi ba, bɔzugɔ ba gban'anɛ ye ba na dɔlli ba bada la.

12 M na san'am Israel nidib nwɛnɛ na'anuguli na ɔnb fuudi san'amnɛ. M na sigis Juda paŋ nwɛnɛ muaki na mu'a daug nɛ.

13 Efiram dimi baŋ ye ba bɛn'ɛdnɛ, ka Juda nidib mɛ nyɛɛ ba sapu'ad la zabid si'em la, ka Efiram dim lɛb Asiria san'an ka sɔsid Asiria Na'atita'ar la ye o sʋŋi ba. Amaa ka o pʋ nyaŋi sʋŋi ba, bɛɛ ti'ebi ba sapu'ad la.

14 M na aans Israel nɛ Juda dim nwɛnɛ gbigimɛ gban'e si'eli aansidnɛ, M na gban'e ba mɔri ken ka aansid ka sɔ' kʋ nyaŋi

15 M na lɛbi m zin'igin hali nɛ ban na ti siaki ba taal ka lɛbi m san'an na sɔs sʋŋir. Ala ka ba na fabili buolim, saŋkanɛ ka ba bɛ fara pʋʋgin la.”

Israel dimi pʋ tiak amɛŋa la yɛla

dɛmisim gbɛlima

1 Kemi na ka ti lɛbi ti Zugsɔb la san'an. Onɛ aansi ti zɔra-zɔra amaa o na nyaŋi ti'ebi ti ya'as; onɛ pu'alimi ti, ka mɛ na nɔk piena lɔɔ ti sapu'ad la.

2 Li ya'a niŋ daba ayi', o na kpɛmisi ti ka daba atan' daar la ka o maali ti zi'el tituaa ka ti na tun'e bɛɛ o san'an.

3 Baŋimi Zugsɔb la an sɔ', kɛlli ka ti kpɛ'ɛŋi ti mɛŋi baŋ o sʋ'ʋŋa. Winnigi tansid daar wʋsa ka bi'esʋg kae la, ala ka bi'esʋg kae ye Zugsɔb la na nie o mɛŋi tisi ti. Sɛɛungʋ mɔr saŋa ken si'em na la bɛɛ sigiri ɛɛnti paad ka saa niid si'em la, ala ka o na kɛɛn ti san'an na.

4 Zugsɔb la yɛl ye, “Yanam Efiram dima, m ye m niŋi ya wala? Juda dima m na maali ya wala-wala? Ya nɔŋilim la nwɛnɛ bɛogʋn mɛligim nɛ, li nwɛnɛ mɛligim linɛ pʋ ya'asid kʋdigir si'em la.

5 Dinzug ka m kɛ ka m nɔdi'esidib nwaae ya zɔra-zɔra la. M kʋʋ ya nɛ m nɔɔr pian'ʋk. M sariakadib na luu ya zug nwɛnɛ sa-ian'asʋg nɛ.

6 Mam bɔɔd si'el anɛ nimbaanlzɔɔr ka ka' ya maanaa. M bɔɔd nɛ yanamɛ na baŋ man Wina'am sʋ'ʋŋa gaadi ya nyu'or maana la.

7 Amaa ba san'am mam nɔnaar la nwɛnɛ Adam da niŋ si'em, ka ki'is mam ka pʋ bɛ sida bɛllim tisim la.

8 Gilead sʋ'ʋlim anɛ teŋ kanɛ ka nidib la tʋm tʋʋmbɛ'ɛd, ka ninkʋʋr ziim pɛ'ɛli ba teŋ la

9 nwɛnɛ faandibi su'a dig mɔɔgin gur nidib si'em la. Ala ka maanmaannib la aaɛn; ba gu'unɛ suoraad banɛ ken Sekɛm la kʋʋd nidib, nyan nɛ bugusim tʋʋma ma'aa ka ba tʋm.

10 Asida, m nyɛ tʋʋmbɛ'ɛdi galis Israel si'em. Ani ka Efiram nɔk o mɛŋi lieb pu'agɔɔndir, ani ka Israel san'am o mɛŋ nɛ bada. 11 Juda dima, namisʋg digi guri ya, la'an nɛ m gban'e ye m lɛbisi m nidib la zusʋŋ la.”

1 Saŋkanɛ ka m gban'e ye m ti'eb Israel la, li saŋa ka m nyɛt Efiram dimi tʋm tʋʋmbɛ'ɛd si'em, ka baŋ Samaria nidib bugusim yɛla. Ba tɛɛns la pɛ'ɛl nɛ ziri pian'ad, ka na'ayiis kpɛn'ɛd nidib yaanɛ zuud, ka faandib bɛɛ ba suoya zug.

2 Amaa ba zi' ye mam baŋi ba tʋʋmbɛ'ɛd la yɛlaa. Li giligi ba nɛ wʋʋ ku'om badigi gɛɛn nidib si'em la, ka m kʋ tun'e tami lii.

Na'ayin tʋʋmbɛ'ɛd yɛla

dɛmisim gbɛlima

2 Ba tʋm tʋʋmbɛ'ɛd ka na'ab la sʋnf ma'ae, ka ba dama'am la kɛ ka na'ayikpɛm la mɔr sumalisim.

3 Ba wʋsa anɛ pu'asan'auŋ dim ma'aa, ka ba niŋgbina bɔɔdim diti ba nwɛnɛ bugum tʋligid bodobodo dɔɔgi bi'igidi li ka bodobodo maan la pʋn pʋ limisid la.

4 Daakanɛ an na'am malima daar la na'ab nɛ na'ayikpɛm la nunɛ daam kʋʋl ka naal nɛ banɛ an ninla'asnam.

5 Ba sʋnya la'aŋnɛ bugum. Yʋ'ʋŋ wʋsa ba sʋnya duodnɛ hali ka bɛog nie ka li dit wʋʋ bugum pielim nɛ.

6 Ba nwɛnɛ bugum linɛ kanbid ka diti ba tuongatib la yinne-yinne; ba na'anam wʋsa kpiidnɛ yɔri-yɔri ka sɔ' pʋ kaasi tisim ka m sʋŋi baa.

7 “M nimbanɛ an Efiram dim la nɔki ba mɛŋi la'as nɛ saam, ba nwɛnɛ ma'asir ka ba maal ka pʋ lɛbigɛ.

8 Teŋ zʋŋ dim fɔɔnsi ba paŋ la wʋsa, amaa ka ba lɛɛ pʋ baŋɛ. Ba zuobid gɛndignɛ nɛ zuobpielim amaa ka ba pʋ baŋ ye ba kʋdignɛ ka paŋ lɛn kae.

9 Israel dim tita'alim la mɛ pʋn anɛ kasɛta gɛɛnsi ba, la'an nɛ wala ba pʋ siak ye ba lɛbi ba Zugsɔb Wina'am la san'anɛ hali ba zan'asnɛ ka pʋ ieed o zin'iga.

11 Efiram nidib la nwɛnɛ dawana nɛ ba anɛ ya'am-ka'alim dim. Ba buol Egipt dim ye ba sʋŋi ba ka fɛndigi zɔɔ keŋi Asiria teŋin.

12 Ba ya'a keŋ anina m na nɔki m sau lɔbi gban'e ba ka tɛɛgi ba sigis teŋin wʋʋ niis banɛ ian'ad agɔla ka ba gban'ad si'em la. M ya'a wʋm ka ba la'asid taaba, m na gban'e ba wʋsa tɛɛgi ba tʋbir.

13 Woo, tɔɔgʋ bɛ nimbanɛ bas mam la zug. Ba na san'am yɔri-yɔri ban ki'is mam nɔɔr la zug! Mam bɔɔd ye m faaɛn ba, amaa ba ma'ad ziri tisid man.

14 Ba pʋ kaasidi buonim nɛ ba sʋnya wʋsa, ba dignɛ ba gat zuti kaasid. Ba nwaadi ba mɛŋi sɔsid bada ye ba bɔɔd ki nɛ danpaal ka lɛɛ fɛndig ka bas mam.

15 M zamisi ba ka kpɛmisi ba sʋ'ʋŋa ka ba lɛɛ gban'ad mam yɛla bɛ'ɛd.

16 Ba pʋ lɛb na dɔl man Onɛ Gaad Si'el wʋsa la. Ba nwɛnɛ tiraug kanɛ gɔnlig ka kʋ nyaŋi maalɛ. Ba bi'emnam na kʋʋ ba kpɛɛmnam la ba pian'ayɔɔd la yɛla, alazugɔ Egipt nidib na la' ba.”

Zugsɔb la zɛrig Israel dim la yɛla

dɛmisim gbɛlima

1 “Zugsɔb la yɛl ye, “Piebimi na'atana maali tʋkpiidʋg! Dataa la sigid mam Zugsɔb nidibin la na nwɛnɛ silʋg nɛ, ban san'ami m nɔnaar ka ki'isi m wada la zug.

2 Israel dim kaasi buolim ye, ‘Sʋŋimi ti, ka fʋnɛ aan ti Wina'am!’

3 Amaa Israel nidib la pʋn zan'as bʋn linɛ an sʋm, alazug, ba dataas yʋ'ʋn na kati ba.

4 Nidib la diis na'anam ka gaans kpɛɛmnam ka man zi' li ti'irɛ. Ba nɔki ba anzurifa nɛ sanlima maal bada ka li mɔr san'auŋ na tisidi ba.

5 Samaria dima, lɔmmi na'abil kanɛ ka ya maal ka di aan ya ba'ar la basi! M sʋnf duonɛ nɛ ya. Bɔ saŋa ka ya na yi taal pʋʋginɛ?

6 Israel dim banɛ mi' tʋʋma la banɛ maal na'abil la nɛ ba nu'us. Li ka' Wina'am, dinzugɔ, ba na san'am Samaria na'abil la bas.

7 Ba bʋd pɛbisʋg ka bʋn sisi'em. Ba ki la kʋdignɛ ka pʋ du'a. Li ya'a pʋn du'a, saam na dii li.

8 Ba vɔl Israel nidibi naae ka kɛ ka ba digi buudi wʋsa sʋʋgin nwɛnɛ dʋk kanɛ ka' tʋʋmmɛ.

9 Ba keŋ Asiria teŋin gɔɔnd yɔɔg-yɔɔg nwɛnɛ wɛogʋn bʋŋ kanɛ gɔɔnd o kɔn'ɔkɔn'. Israel dim yɔɔd ligidi tisid nidib ye ba sʋŋi ba wʋʋ dapi yɔɔd ligidi si'em tisid pu'agɔɔnda la.

9 Baa ban ken tɛɛns bɛdegʋ ieed sʋŋir la m na lɛn la'asi ba na ya'as. M na lɛn kɛ ka ba nyɛ namisʋg hali Asiria na'atita'ar la nu'usin.

10 Israel dim mɛɛdnɛ bimbima bɛdegʋ ye ba maal tʋʋmbɛ'ɛd maana, amaa bimbim bama liebnɛ tʋʋmbɛ'ɛd zin'is.

11 La'an nɛ man tisi ba m wada bɛdegʋ la, ba niŋidnɛ wʋʋ li anɛ bʋnsaaŋi tisi ba.

12 Israel nidib maan maana bɛdegʋ ye ba nyɛ ni'imi ɔnb, amaa li pʋ malis Zugsɔb la sʋnfɔ. Nannanna o na tiɛn ba tʋʋmbɛ'ɛd la ka namisi ba li yɛla. Ba na lɛb Egipt teŋgbauŋʋn ya'as.

13 Israel dim mɛɛd ya-vɛnla ka lɛɛ tam onɛ maali ba la yɛla. Juda dim mɛɛdi ba tempʋbanɛ mɔr kpi'euŋ; amaa m na kɛ ka bugum dii ba tempʋbɛda la.”

Israel namisʋg yɛla

dɛmisim gbɛlima

1 Yanam Israel dima, da maannɛ sumalisim, da maannɛ sumalisim wʋʋ buudbama la niŋid si'em laa. Bɔzugɔ, ya pʋ dɔlli ya Wina'am la nɛ sidaa. Ya ginnɛ ziemis wʋsa nii pʋ'ʋsid wina, nwɛnɛ pu'agɔɔndiri bas o sid ka ginnɛ ieed dap ligidi yɛla siem la,

2 Ki linɛ bɛ zieŋin la kʋ sia'al nidib la diibɔ, ka ban nwiakid dansi'a la wʋsa na pɔ'ɔgi ba.

3 Ba kʋ kpɛlim zin'ikanɛ an Zugsɔb teŋ la nii. Efiram na lɛb Egipt teŋin ka na dit Asiria dim diib linɛ ka ban tɛn'ɛs ye li anɛ dian'ad la.

4 Ba kʋ nyaŋi nɔk daam maal maannɛ tis Zugsɔb laa, ba maana mɛ kʋ ma'ae Zugsɔb sʋʋnrɛ. Maan bama wʋsa diib na nwɛnɛ kʋyin diib nɛ, ka onɛ dii li wʋsa na lieb dian'ad sɔb. Dikaŋa na anɛ ba mɛŋ ma'aa diib; ba kʋ mɔri li kɛn Zugsɔb Pʋ'ʋsim Yin naa.

5  Ya na niŋ wala dabisbanɛ an Zugsɔb malʋŋ di'ema la daarɛ?

6 Hali baa ba ya'a zɔɔ widigi yi san'auŋʋn Egipt dim na la'asi baa, ba san'an na ka Memfis tempʋʋg la mumi ba. Mɔɔg na di'e zin'ikanɛ ka ba kpan'am linɛ an anzurifa bɛ la, ka gɔn'ɔs yii pɛ'ɛli ba sʋga la.

7 Tʋbtɛɛgir dabisa kenna, ya tʋʋmbɛ'ɛd la yɔɔd dabisa li'el ya, kɛl ka Israel dim baŋ nɛ'ɛŋa. Bɔzugɔ ya tʋʋmbɛ'ɛd la galis nɛ, ka ya kisidim zu'oe. Ya gban'e ye Wina'am nɔdi'es la anɛ zɔlʋg, ka yɛt ye onɛ ka Wina'am Siig bɛɛ o san'an la zug fɛndignɛ.

8 Nɔdi'es la nɛ o Wina'am gur Efiram. La'an nɛ wala on ken suosi'a ni wʋsa ba bɛnd o nɛ baans; hali ka pitɔtʋʋma bɛɛ o Wina'am Pʋ'ʋsim Yir pʋʋgin la.

9† Ba kpɛn' filʋŋ pʋʋgin hali nwɛnɛ Gibea saŋa da an si'em la.Wina'am na tɛnri ba bugusim la yɛla ka namisi baa ba tʋʋmbɛ'ɛd la zug.

10 Zugsɔb la yɛl ye, “Man da nyɛ Israel saŋa si'a la ba da nwɛnɛ tikanɛ zi'e mɔɔgin wan wala nɛ. Saŋkanɛ ka m da nyɛɛ ya yaanam la, ba da nwɛnɛ kekaŋ dɛɛŋi na bi'ig nɛ. Amaa ban da paae Baal Peor la, ba da nɔki ba mɛŋi la'as nɛ ba'ar kanɛ mɔr nyan la, ka yʋ'ʋn nwɛnɛ o, ban nɔŋ o la zug.

11 Efiram pipilim la na iank wʋʋ niiŋ nɛ gaad: ba kʋ lɛn du'a biis bɛɛ mɔr pu'a pʋʋsɛ. Hali ba kʋ lɛn tʋk pʋʋga.

10 Baa ba ya'a du'a biis, m na kʋʋ ba wʋsa. M ya'a bidi m kudug ka basi ba, tɔɔg na paae ba.

13 M da nyɛ Efiram ka o nwɛnɛ Taya nɛ ka bɛ zin'isʋŋin. Amaa li nan kpɛn anɛ tilas ye Efiram dim yisi ba bibanɛ ka ba du'a la wʋsa na ka ba dataas kʋʋ ba.”

14 Tisimi ba, O Zugsɔba, fʋ na tisi ba bɔ? Kɛl ka ba ya'a nɔk pʋʋs ban kpa'ae, ka ba bin'isa mɛ da mɔr bin'isim.

15 Zugsɔb la yɛl ye, “Ba bugusim linɛ ka ba da tʋm Gilgal teŋin la li yɛla ka m kisigi ba. Ba tʋʋmbɛ'ɛd la zug m na kadi ba yisi m yin, m kʋ lɛn nɔŋi ba ya'asɛ, ban nɛ ba tuongatib la wʋsa zan'asi m nɔɔr.

16 Efiram luya, ba nya'a kʋdig ya, ba kʋ du'a biisɛ. Baa ba ya'a du'a biis m na kʋʋ ba biis banɛ ka ba nɔŋ hali la.”

17 M Wina'am la na zan'asi ba bɔzugɔ ba zan'as o nɔɔr, ba na zɔti kpɛn'ɛd buudbanɛ wʋsa bɛ tɛɛnsin la.

Wina'am kʋʋs Israel dim bɛ'ɛd si'em

dɛmisim gbɛlima

1 Israel da nwɛnɛ tikanɛ tɔɔnd wila yadigid, ka wal wala tis o mɛŋ. Wala la zu'od si'em la, ala ka o mɛɛd maana bimbima paasid. Teŋ la zʋʋdi paasid si'em la, ala ka o maligim na'asid kugbanɛ ka o ba'a zi'eli pʋ'ʋsid la.

2 Ba sʋnyaa pɛ'ɛl nɛ dama'am la zug, ba na di'e ba tʋʋmbɛ'ɛd la yɔɔd. Zugsɔb la na nwa'ae ba bimbima la ka san'ami ba kugbanɛ ka ba pʋ'ʋsid la.

3 Ba na yɛl ye, “Tinamɛ pʋ na'asid Zugsɔb la zug ka ti ka' na'aba. Amaa ti ya'a pʋn mɔr na'aba, o ye o maal bɔɔ tisi ti?”

4 Na'anam la kaanbid nɔya bɛdegʋ zi'en ka maan nɔnaar linɛ ka' sidaa. Alazug, pɔnrʋŋ sariakadib yʋ'ʋn yadigid nɛ nwɛnɛ nwauŋʋ na yi yɔɔg-yɔɔg pɔɔgin nɛ.

5 Yanam banɛ bɛ Samaria tempʋʋgin la, zɔmi dabiem ka fabin na'arazɔl ba'ar kanɛ bɛ Betaven teŋin la yɛla. Nidib banɛ maan ba'ar nwa' wʋsa na kummi li yɛla. Ba daa maan sumalisim li vɛnlim yɛla amaa ka ba bi'emnam nɔki li mɔri keŋ teŋ zʋŋ.

6 Ba na zii o keŋ Asiria tis Na'atita'ar la. Ba na diis Efiram nyan, ka Israel di nyannɛ o daad bada la yɛla.

7  Samaria dim nɛ ba na'ab la wʋsa na gaad wʋʋ dapauk ka ku'om zii li gaadnɛ.

8† Betaven teŋgbana banɛ bɛ kʋkʋna zug la na san'am, bɔzugɔ li anɛ tʋʋmbɛ'ɛdi tis Israel dim. Gɔn'ɔs nɛ mɔɔd na yii gubili ba bimbima la. Ani ka dabiem na gban'e ba ka ba na yɛt zuoya ye, “Lusimini ti!” Ka yɛl zuobibis la ye, “Lim diinlini ti!”

9 Israel dima, ya tʋm tʋʋmbɛ'ɛd, lin yi Gibea saŋa sa, ka nan kpɛm bɛɛ ani. Ka' zaba ni ka ba da nyaŋ tʋʋmbɛ'ɛd dim banɛ bɛ Gibea teŋin la wʋsaa?

10 Li ya'a ti kɛɛn m pʋtɛn'ɛrin na, m na namisi ba, buudi bɛdegʋ na la'asi zabi gban'e ba, ban tʋm tʋʋmbɛ'ɛdi ta'an la zug.

11 Efiram anɛ na'akanɛ ka ba zamis o naae ka o nɔŋ ki bʋ'ʋb tʋʋma; amaa m na pa'al yu'asindaug o niŋgɔɔnrin, ka kad o ka o tʋm tʋʋm kanda. Juda na kuod hali ka Jakob liebid pɔɔg la.

12 Bʋdimi pʋpielim tisi ya mɛŋ, ka bʋn nɔŋilim kanɛ pʋ naada. Bugumi teŋ la zin'ikanɛ nam pʋ kua la, bɔzugɔ li paae saŋkanɛ ka ya na iee Zugsɔb la hali nɛ on na ti lɛb na ka kpa'ae o pʋpielim niŋi ya zug.

13 Amaa ya bʋd bugusim bʋmbʋʋda ka yʋ'ʋn bun bʋmbɛ'ɛd ka dit dama'am wala. Yanamɛ ti'e ya mɛŋ paŋ nɛ ya zabzabidibi zu'oe si'em la zug,

14† zaba na kɔɔ gɛɛli ya nidib, ka ya kpi'euŋ zin'is la wʋsa san'am, nwɛnɛ Saliman da san'am Betaribɛl teŋ si'em tanp nwɛ'ɛb daar ka ba nɔk teŋ la pu'ab nɛ ba biisi fanb teŋin ka ba kpiid si'em la,

15 ba na niŋ ala tis yanam Betel dim. Bɔzugɔ, ya bugusim la zu'oya. Dabiskan la ya'a ti paae, ba na kʋ Israel na'ab la ka san'am o nyain-nyain.

Wina'am nɔŋ Israel dim si'em

dɛmisim gbɛlima

1 Zugsɔb la yɛl ye, “Israel da an biig la, m da nɔŋ o, ka buoli m biribiŋi yi Egipt teŋin na.

2  Amaa mam buon Israel dim si'em la, ala ka ba mɛ tɔlisid ka basidim. Ba maan maana tisid Baal ka nyu'od maana tisid bada wʋsa.

3  Manɛ da pa'al Efiram dim ken, ka gban'e ba nu'usi taasidi ba. Amaa ba lɛn zi' ye manɛ da ti'ebi ba

2  ka zɔɔ ba nyɔɔg ka mɔri ba yina nɛ nɔŋilim linɛ ka' naarɛ; ba mɛ zi' ye manɛ yis yu'asindaug la ba niŋgɔnya ni, ka ku'un teŋin diisi ba diibɔ.

3  Ayei! Asɛɛ ba maligim lɛb Egipt teŋin, ka Asiria dim sʋ'ʋgi ba ban zan'asi m nɔɔr la zug.

4 Zaba na kɔ' ba tempʋʋsin la san'am daad banɛ ka ba mɔri kparidi ba za'anɔya la, ka kɛ ka ba gban'abɛ'ɛd la wʋsa kpi'ilim.

5 M nidib la mɔɔd ye ba fɛndig ka basim. Ba ya'a bɔɔd bam buolim Wina'am Onɛ Gaad Si'el Wʋsa la ka o kʋ wʋm ka dʋ'ʋsi baa.

8†Efiram dima, m na niŋ wala tami ya yɛla? M na niŋ wala nɔk yanam Israel dimi tisɛ? Ka m na niŋ wala maali ya wʋʋ Adma teŋ dima? M na niŋ wala maali ya wʋʋ Zeboim dima? M pʋtɛn'ɛr yʋ'ʋn tiakid ka m nimbaanlzɔɔr lɛb na.

9 M kʋ yisi m sʋnpɛɛn linɛ mɔr dabiem la naa, bɛɛ m tuligi san'am Efiram; bɔzugɔ, m anɛ Wina'am ka m ka' ninsaala, m anɛ Onɛ An Kasi bɛɛ ya sʋʋgin. M kʋ kena nɛ sʋnpɛɛnnɛ.”

10 Zugsɔb la na nwa'am wʋʋ gbigim nɛ ka ba na dɔl o nya'aŋi yina. O ya'a ti nwa'am, o biis na yi ya-tuona kiridi kennɛ o san'an na.

11 “Ba na yi Egipt n ken tɔ'ɔtɔ na ka kirid wʋʋ niis nɛ ka nwɛnɛ dawana yi Asiria kenna nɛ, ka m na lɛbisi ba zin'ili ba yaan.”Zugsɔb    la    yɛl    si'em    la.

Israel tʋʋmbɛ'ɛd yɛla

dɛmisim gbɛlima

12 Efiram nidib la giligim nɛ faad, ka Israel nidib la mɛ an dama'am dim. Juda dim zan'asi ba Wina'am, hali la'an nɛ Wina'am Onɛ an Kasi ka an sida sɔb la.

1 Efiram dim nwɛnɛ banɛ dit pɛbisʋg, ka gɔɔnd mɔɔgin kad sisi'em daar wʋsa. Ba ziri nɛ ba sʋnya duod tɔ'ɔtɔ si'em la pɛ'ɛsidnɛ. Ba naal nɔnaar nɛ Asiria dim, ka mɔr olif kpaam kennɛ tisid Egipt dim la.

2 Zugsɔb la nɛ Juda dim mɔr antu'a; o na namis Jakob yaas ban tʋm si'em la zug, ka yɔɔ ba tʋʋmbɛ'ɛd sam wʋʋ din nar si'em.

3† Jakob n da bɛɛ o ma pʋʋgin la o da gban'e o bier nɔbir; o da anɛ ninsaal amaa ka mɔ nɛ Wina'am.

4† O da mɔ nɛ maliak ka nyaŋ o, ka yʋ'ʋn kpɛn' kukuma ka bɛllim o ye o kaanbim kaanb sʋŋʋ tis o. O da nyɛ Zugsɔb la Betel teŋin ka pian' tis o,

5 Zugsɔb Paŋtita'ar Sɔb la, Zugsɔb la aan o yʋ'ʋr ka nar nɛ zʋn'or.

6 Amaa, asɛɛ ka ya lɛbi ya Wina'am la san'an; kɛl ka nɔŋilim nɛ sida kpɛm bɛ ala, ka gu'usidi ya Wina'am la saŋa wʋsa.

7 Kpikpinkpinnib nɔŋ nɛ filʋŋ buudi wʋsa, ba mɔri kuriba banɛ pʋ zu'oe makid kuosim kuosid.

8 Efiram dʋ'ʋs o mɛŋi yɛt ye, “M mɔr kpan'am, ka lieb bʋmmɔr. La'an nɛ m mɔrim la wʋsa, ba kʋ nyɛ taal bɛɛ bɛ'ɛdi m bɛllim pʋʋginɛ.”

9† Zugsɔb la yɛl ye, “Manɛ aan ya Zugsɔb Wina'am onɛ mɔri ya yi Egipt teŋin na la. M na lɛn kɛ ka ya gbɛɛnd sʋga ni, nwɛnɛ Sʋga Gbɛɛnb Malʋŋ saŋa ka ya bɛ sʋga ni si'em la.

10 M pian' tis nɔdi'esidib la, ka nie si'elnam bɛdegʋ tisi ba ka lɛn kɛ ka ba siilim siilima.”

11 Gilead dim la anɛ bugusnamaa? Ba nidib la ka' vɔɔnrɛ! Ba mɔr na'araadi maan maana Gilgal teŋinɛɛ? Ba maana bimbima la na nwɛnɛ kuga ka ba yis pɔɔginɛ la'asi digil kpikpɛŋ kuob saŋa.

12† Jakob da zɔɔ keŋ Aram teŋgbauŋʋn; o yʋ'ʋr yinne mɛ da an Israel o da tʋm tis ka di'e pu'a, ka kem kɔnbidi yɔ ka li an sʋl.

13 Zugsɔb la da nɔknɛ o nɔdi'es ka kɛ ka o yis Israel dim Egipt teŋin na, ka kɛ ka o nɔdi'es la guri ba.

14 Amaa nannanna Efiram dim kɛya ka o sʋnf duoe hali, alazug, ba Zugsɔb la na basi ba ka ba tʋʋmbɛ'ɛd linɛ an ninkʋʋr la kpɛlimmi ba zugin, ka namisi ba ban nɛ'ɛs o wada la zug.

Zugsɔb sʋnfʋ pɛlig nɛ Israel dim la yɛla

dɛmisim gbɛlima

1 Efiram dim ya'a da pian', nidib kiridnɛ, ba da nyɛt na'asi Israel dim sʋʋgin. Amaa ban tʋm bɛ'ɛd ka pʋ'ʋsid Baal la zug ba na kpi.

2 Ba nan kpɛn tʋmnɛ tʋʋmbɛ'ɛdi paasid ka nɔkid anzurifa maan bada pʋ'ʋsid. Nimbanɛ mi' nu'ug tʋʋma sʋ'ʋŋa zaŋ ya'am maal bada la nɛ ba mɛŋ nu'us. Ba yɛl nimbama nwa' yɛla ye, “Ba mɔr saalibi maan maana tisid na'arazɔl bada la ka pʋ'ʋsidi ba.”

3 Dinzug, ba na nwɛnɛ bɛogʋn kpaandʋg nɛ ka nwɛnɛ bɛogʋn mɛligim ɛɛnti mɛlim si'em la, ka lɛn nwɛnɛ udug ka sisi'em ʋki li zieŋini mɔri ken nɛ, ba mɛ lɛn nwɛnɛ nyɔ'ɔsi na yi takoro ni gaad.

4† Amaa Zugsɔb la yɛl ye, “Manɛ an ya Zugsɔb Wina'am onɛ mɔri ya yi Egipt teŋin na. Da dɔlli winsieba lɛm paas mam ya'asɛ, faangid kae zin'isi'a asɛɛ mam ma'aa.

5† M da guri ya pipirisin la, zin'ikanɛ ka teŋ la tʋl hali la.

6 Man da diisi ba la ba da tig ya, amaa ban da dii tig la ka mɔr nyɛɛsim, ka tam man yɛla.

7 Alazug, m na gban'e ba nwɛnɛ gbigimɛ gban'ad bʋnkɔnbid si'em la, m na digin suorinɛ guri ba wʋʋ wɛbaa nɛ,

8  M na aansi ba ka ɔnbi ba nwɛnɛ bʋnyua ka ba gban'e o biis nɛ. M na ɔnbi ba wʋʋ gbigim nɛ; m na aansi ba zɔra-zɔra wʋʋ wɛog bʋnkɔnbʋg nɛ.

9 Israel dima, ya na san'am, yanamɛ zabid nɛ man la zug, ya zabid nɛ man kanɛ sʋŋidi ya la.

10 Ya na'ab kanɛ na faaɛn ya la bɛ ya? Ya tuongatib banɛ bɛ tempʋʋsin la bɛ ya? Banɛ ka ya yɛl ye, ‘Tisimi ti na'ab nɛ kpɛɛmnam la’?

11 Alazug m sʋʋnr da duoe ya ka m tisi ya na'ab, ka m sʋnpɛɛn zug ka m da yis o.

12 M sɔb Efiram dim taal la digil, m nɔki ba tʋʋmbɛ'ɛd la su'a.

13  Zabir kɛɛn o san'an na nwɛnɛ pu'a na bɔɔd du'am ka li zabid o si'em la; amaa du'am saŋa ya'a paae biig la ka' ya'am na dɔl du'asʋŋ la nii yi naa.

14† M na yisi ba yaʋgʋn, m na faaɛn ba kum zin'igin. Akum, fʋ paŋ la bɛ yaanɛ? Ayaʋgɔ, fʋ paŋ kanɛ san'amid la bɛ yaanɛ?

M kʋ siaki zɔɔ ba nimbaanliga.

15  La'an nɛ on kpɛ'ɛŋid ye o gaad o ba'abiis la, Zugsɔb la na kɛ ka nya'aŋ sisi'em da'ae na; li na da'ae yi pipirisin la na, ka kɛ ka ku'om linɛ tansid teŋin yit na la gu'oe, ka o bulis la wʋsa kʋdig. Ba na faaɛn o la'ad o la'ad suak zin'igin la wʋsa ka mɔr o areza'as banɛ zu'oe la keŋ.

16  Samaria dim tʋʋmbɛ'ɛd na kpɛlimmi ba zugin, bɔzugɔ ba zan'asi ba Wina'am la nɔɔr. Ba na kʋʋ ba zaba ni, ba na faaɛn ba biisi fanbi ba teŋin, ka lati ba pu'apʋʋs.”

Tiakiri na mɔr albareka kena

dɛmisim gbɛlima

1 Tiakimi, ka lɛbi Zugsɔb Wina'am sa'an na, yanam Israel dima. Ya tʋʋmbɛ'ɛd la kɛ ka ya tu'usidi lit!

2 Di'emi pian'akaŋa ka lɛbi Zugsɔb la san'an na. Yɛlimin o ye, “Kɛlli ti taali bas ka di'e ti nɛ pʋpielim ka ti na wɔ'ɔgif nɛ ti nɔya wʋʋ tinamɛ zi'el nɔɔr si'em la.

3 Asiria dim kʋ nyaŋi faaɛn tii; ti kʋ ban' zaba widi ya'asɛ. Ti nu'usi maal si'el la, ti kʋ lɛn yɛli ba ye, ‘Ti Winaa nwa'.’ Li anɛ fʋn san'an ka kpiibis nyɛt nimbaanlzɔɔr.”

4 Zugsɔb la yɛl ye, “M na kɛ ka ba basi ba bɛllim linɛ pʋ nar la ka mɔri ba lɛb na ka nɔŋi ba nɛ m sʋʋnr wʋsa, m sʋnpɛɛnni yii ba san'an la zug.

5 M na nwɛnɛ mɛligim nɛ tis Israel dim, ba na vɛnli nwɛnɛ mɔɔd puum nɛ, ka wa'am nwɛnɛ Lebanon teŋ tititada nɛ, ka ba nya'a na ba'a sig teŋin.

6 Ba bibibis la na nɔbig, ka ba vɛnlim na nwɛnɛ olif tiig nɛ ba nyuug na malisi nwɛnɛ Lebanon na'aziinr tiis nɛ.

7 Nidib na lɛm bɛɛ ba ma'asim, ba na nɔbigi nwɛnɛ ki linɛ bɛ pɔɔgin nɛ. Ba nwɛnɛ daam tiig puum, ka na mɔr yʋ'ʋri nwɛnɛ daam linɛ yi Lebanon teŋin na.

8 Efiram dima, m ba'a bɔɔ bɛ nɛ bada? M na wʋmi ya sɔsʋg ka guri ya. M nwɛnɛ kpʋkparig vaand linɛ pʋ sʋʋgida; ya sʋ'ʋm wʋsa yitnɛ man san'an na.”

9 Anɔ'ɔnɛ an ya'am sɔba? On sɔbi na baŋ nɛ'ɛŋa. Anɔ'ɔnɛ mɔr pʋtɛn'ɛrɛ? On sɔbi na gban'e li gbin. Zugsɔb la suoya anɛ linɛ dɔl suor, ka pʋpielim dim la dɔlli li; amaa banɛ zan'as Zugsɔb la kennɛ tu'usid.