Suma[1] anɛ zʋʋd kani an bʋnyɛ'ɛdir dinɛ ka ba diti di biili. Ba taanɛ ku'od di kaŋa zin'ibanɛ ka nintaŋ bɛ bi'ela. Di anɛ ɔnbir zʋʋd ka dinɛ mɛr kpaam la zug ka di lɛm an kpaam zʋʋd[2]. Dunia wʋsa suma ku'ob paamʋg da anɛ bɔtnam 44 million bɛ 2016, dinɛ ka China da mɔr 38% yi dunia la wʋsa bɔtnam la wʋsa kanl.

peanut
taxon
Subclass ofuseful plant, annual plant Dɛmisim gbɛlima
Has usefodder, medicinal plant, vegetable, food paste, cooking oil Dɛmisim gbɛlima
Short nameA. hypogaea Dɛmisim gbɛlima
Taxon nameArachis hypogaea Dɛmisim gbɛlima
Taxon rankspecies Dɛmisim gbɛlima
Parent taxonArachis Dɛmisim gbɛlima
This taxon is source ofpeanut, peanut protein, peanut flour, peanut shell, peanut oil Dɛmisim gbɛlima
NatureServe conservation statussecure Dɛmisim gbɛlima
Has characteristicphosphorescence Dɛmisim gbɛlima
Hardiness of plant2 Dɛmisim gbɛlima
Taxon rangeBeijing, People's Republic of China, Fujian, Tibet Autonomous Region, Guangdong Dɛmisim gbɛlima
Taxon author citationL. Dɛmisim gbɛlima
GRIN URLhttps://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxonomydetail.aspx?id=3785 Dɛmisim gbɛlima
Sequenced genome URLhttps://www.dnazoo.org/assemblies/Arachis_hypogaea Dɛmisim gbɛlima

Nidib ɔnbid suma nyɛt malisim ba ya'a gɔsidi ba bɔɔdim sinni ka ɔnbid. Suma mɔr bɔɔdim bɛdigʋ ninsaal daar wʋsa bɛllim ni. Kɔmpeni namin, ba mɔr suma maan kpaam, zɔm, sumbɛɛnr, daam nɛ tɔɔfinam wʋsa[3].

Suma nyɛ'ɛdi nya' ni ka di faan la ka ba mɔri tisid bʋnkɔnbid ka di yʋ'ʋr an sumkpin. Di anɛ ʋʋnyaama.

  1. https://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxon/taxonomydetail?id=3785
  2. https://web.archive.org/web/20150909130233/http://www.biofuelstp.eu/oil_crops.html
  3. https://pharmeasy.in/blog/ayurveda-uses-benefits-side-effects-of-groundnut-oil/#:~:text=Groundnuts%20are%20used%20regularly%20in,protein%20concentrates%2C%20and%20sweet%20candy.