Ban'a Saaŋ La 2

Ban'a Saaŋ ayi (2) daan la anɛ yiiga gbaʋŋ la tɔlisʋg.

KUM BƐ YIN

Dinɛ bɛ pʋʋgin

1. Lababɛ'ɛd la 5
2. Ayaab daa yis yɛlsu'adir la 10
3. Akunvʋe bɛnɛ yɛllin 15
4. Pa'an bugus la 26
5. Asaan sɔns nɛ Awintʋma 31
6. Akunvʋe kpiya 39
7. Kum bɛ Ayaab yin 43

FOTO

Di nya'aŋ la , dau la nɛ o zua pian' on niŋ si'em paam ban'a la.

1. Lababɛ'ɛd la

Asaan nɛ o pu'a daa yi Ayaab yinnɛ kul na bɛn'ɛd ka mɔr sunsa'aŋ. Ba daa paam mɛ lababɛ'ɛd ka lin kɛ ka ba mɔr sunsan'auŋ nɛ pʋtɛn'ɛyutuŋ. Asaan nɛ o pu'a daa wʋm ban'asaaŋ kanɛ buon HIV-EES la yɛla amaa ba daa nan zi' nyɛ niŋkanɛ ka ban'asaaŋ la gban'ae amaa nannanna ba nyɛ li nid. (O sɔb daa anɛ onɛ kpin nɛ ba hali ka li nwɛnnɛ li da anɛ sida nɛ.) Ayaabaa, ow Asaana, Mbun daa tansi bu'os ye, bɔɔ ye li maal nannanna?

Asaan on daa zin' nɛ baanlim ka mɔr sunsan'aŋ o sʋnfin bɔzugɔ Ayaab daa anɛ o zua sʋŋ. Asaan nɛ o pu'a Akpɛlimya daa bɛnɛ Adʋgbalin ka kpi'e nɛ ba. Akpɛlimya daa mɔr pʋʋg ka ba gur ye o du'a bikanɛ paasid o biis atan' la, ka daa mɔr sumalisim. Sɔ' daa zi' ye ban'asaaŋ linɛ buon HIV-EES la na san'am sumalisim yin nwaa. Su'os ka Akpɛlimya du'am sansa sa paae ka ba mɔr o keŋ Adʋgbal sibitibil la ni. Nɛɛs kanɛ tʋm ani la sa yɛli ba ye ba tɔlisim Bʋgʋr sibiti tita'arin la, bɔzugɔ o ziim la yitnɛ hali. Dɔgta la yɛl Ayaab ye sɛɛ ti kpɛn'ɛsi fʋ pu'a la ziim ka Ayaab bu'os ye, ti na nyɛ ziim yaanɛ? Ka ti'e ye o da' li ya'a bɛɛ kuosid. Dɔgta la yɛl o ye, ba ɛɛn nɔknɛ sibiti la ni amaa saŋa kaŋa ba pʋ mɔra. Nwa' zugɔ, di anɛ ba yis sɔ' ziim. Ka Ayaab daa siak ye on na yis o ziim tis o pu'a la. Ba daa yis o ziim la ye ba kpansi gɔs ye li an zikanɛ nar ye ba nɔki kpɛn'ɛs o pu'a la bɛ. Dinɛ daa an yɛlkpan daa anɛ ye ba kpans ziim la gɔs ka Ayaab pa'a ti mɔr HIV ban'a la. Ba daa yɛl o ye ban'asaaŋ la bɛ dunia ni la zugɔ, ba ya'a ye ba yis sɔ' ziim kpɛn'ɛs sɔ', di anɛ ye ba kpansi li gɔs, ka yɛl o ye o kulim ka saa lɛb bɛog na gɔs o pu'a. Ayaab daa yi bɛogʋni lɛb ka ba yɛl o ye o pu'a du'a biiribiŋ. O daa mɔr sumalisim gaad sɔ' wʋsa Adʋgbalin, amaa o sumalisim la daa bɔdig dɔgta la buol o kpɛn' o tʋʋma dɔɔgin ye o pian'a tis o la. Ayaab daa bu'os dɔgta la ye, yɛlsi'a bɛ bɛɛ? Dinɛ kɛ ka o bu'os bu'osʋg la anɛ ye, dɔgta la daa zin'inɛ baanlim ka li yuug ka o zi' on ye o yɛl o si'ela. Dɔgta la daa lɛbis ye, ɛɛn, yɛlli bɛ amaa m kpɛmisidif ye fʋ nɔki li nɛ sunbʋgʋsʋm ka ti gɔs tinamɛ na nyaŋi maal si'el.

FOTO

O tienn on daa ka' pu'a la on paam ban'as la si'em la Li daa kɛ ka Ayaab ya'am iank, amaa ba zamis dɔgta la on na niŋ si'em ka yɛl onɛ mɔr ban'asaaŋ la. O daa ba'asi yɛl o ye ba kʋ nyaŋe nɔk o ziim kpɛn'ɛs o pu'a la. Li anɛ ba tɔɔm paam zisi'a bɔzugɔ ti nyɛya ka ban'asaaŋ dinɛ buon HIV-EES bɛɛ fʋ ziimin la. Ayaabi daa wʋm la li daa kpɛlim bi'ela ka o nwi'e. Ba daa bigis Adʋgbalin dim ban'asaaŋ la yɛla, dinzugɔ o daa mi' ban'as la yɛla. O mi' ye HIV-EES ban'a la ka' ti'ebʋgɔ. O mi' ye di ya'a gban'afɔ, fʋ ye fʋ kpinɛ, ka mi' ye ban'as la na mɔr nyannɛ kɛn o san'an nɛ o yidimin na. Ayaabi daa yi dɔgta la dɔɔgin la, li daa niŋ o nɛ wʋʋ o nyɔvʋr naae nɛ ala ka o mɔr susan'aŋ bɛdegʋ ka pʋ lɛn tɛn'ɛsid sʋ'ʋŋaa. O daa pʋ nyaŋe yɛl si'ela, la'am nɛ on daa mɔr o pu'a nɛ bilia la kul yin la. Ba mɛ daa yɛl o pu'a Akpɛlimya ye o sid mɔr ban'asaaŋ la, ba ye ba niŋ wala nannanna?

2. Ayaab daa yis yɛlsu'adir la

Asaan nɛ o pu'a Mbun daa paae yinnɛ zi ban niŋid si'em. Ba daa zin' baanlim ka wʋm ka sɔ' nwɛ'ɛdi ba za'anɔɔr ka Asaan yi ye o gɔs. Li daa anɛ o zua Ayaab onɛ kena ye o nyɛ o. Ayaab sʋnf daa san'amnɛ ka li anɛ on paam ban'asaaŋ la. Asaani daa nyɛ o zua Ayaab la, o daa tirnɛ ka pʋ bɔɔd ye o li'el o zua la. O daa zɔti ye o pa'a ti si'is o ka li lɔ'ɔŋʋ, amaa o daa tienn Awintʋma onɛ laafi tʋmtʋm la daa yɛli ba si'eli zaŋe ken ban'asaaŋ la yɛla la. Awintʋma daa yɛl ye fʋ ya'a li'el onɛ mɔr ban'a la li kʋ gban'afɔ. Fʋ ya'a mɛ di nɛ o sɔb laa yinne ni bɛɛ digin gadʋg yinne ni bɛɛ gban'ae o nu'ugɔ li kʋ lɔ'ɔŋifɔ. On daa na keŋ ka bas o zua la, o daa gban'a o nu'ug. O daa mɛ tienn ye ba yɛli ba ye ba maalim zuod nɛ banɛ mɔr ban'as la ka da zɔt ka basidi baa. Ba kpɛmisimi ba ka kɛ ka ba baŋ ye ba mɛ paas buudi la ni. Asaan daa zaŋ on zamis si'el la tʋm zaam kan la.O daa pian' nɛ zua la ka mɔ ye o bɛlis o sʋʋnr. O daa yɛl o ye Wina'am sʋ'ʋe ti nyɔvʋya ka mi' dinɛ an sʋ'ʋŋa tisi ti, ka ye man niŋ yadda ye ti tun'oe niŋ o yadda ka o gurif. Ayaab mi' ye li anɛ sida, amaa o zi' on ye o maal si'em nɛ linɛ maal o la. Asaani daa yuolim zi'en o zua la ye o kul la, Ayaab daa yis yɛlsu'adir amɛŋa la yɛl o zua la. Li daa anɛ din niŋ si'em ka ban'a la gban'a o la. Li daa dɛŋi tɔi nɛ on na yɛl o zua la, amaa li nya'aŋaa o daa gban'ae ye o na yɛl o zua la. Asaana, li anɛ talas ye m yɛlif, bɔzugɔ fʋ anɛ m zuasʋŋ. Ka lɛbi sin, on ti pin'il ye o pian' la ka nintɔn'ɔm lut. O daa kaasi nwɛnɛ biig nɛ ka Asaan bɛlis o. Ayaab daa ɛɛns o nindaa ka yɛl ye, man tʋm linɛ ka'sʋ'ʋm, ka o zua Asaan pʋ yɛl si'ela ka kpɛn kɛligidnɛ. Yʋʋm kanɛ gaad la ka Ayaab pu'a da keŋi ba teŋin ye o gɔs o sizuop,on gaad la li bakɔi ayi' saŋa ka o nyɛ o sabua kʋdʋg, o yʋ'ʋri buon Akunvʋe. Pu'a la daa kaae o yin. Ayaab daa ye, m daa anɛ zɔlʋg, Asaana, m daa anɛ zɔlʋg amɛŋa. Asaan bu'os o ye bɔɔ daa maalɛ? ka o lɛbis ye, fʋ mi' linɛ maal. Bipuŋ la daa anɛ suntaana bɔzugɔ, o daa bɛnɛ ala ka yʋ'ʋŋ ti sɔb ka o kpɛn'. Ka Asaan gban'a Ayaab pian'ad la gbin. Alaa m zua, fʋ daa bɔ bɛɛ digin nɛ fʋ sabua kʋdʋg la nɛ, abɔ susan'aŋ labaarɛ? Asaan daa bu'os o ye, fʋ baŋ asida ye on ma'aa na tun'oe tisif ban'a laa? Ka Ayaab yɛl ye, man mi' sʋ'ʋŋa ye li anɛ din, ka man pʋ lɛn tʋmi li ya'as zin'isi'aa. Asaan daa yɛl ye, mam mɔr susan'aŋ nɛ man wʋm nwa' la. Asaana, amaa o daa pʋ nwɛnɛ onɛ mɔr ban'as la. O daa nɔbnɛ ka mɔr laafi ka pʋ waŋim nwɛnɛ ban'ada. Asaan daa yɛl ye, ba yɛli ti ye fʋ kʋ nyaŋi gɔs sɔ' nɛ fʋ nini ka baŋ ye o sɔb mɔr ban'asaaŋ la bɛɛ o pʋ mɔra. Ka Ayaab yɛl ye mam mi'.

FOTO

Fʋnɛ tisim ban'as la. Kem kpansi fʋ ziim.

O mi'i li sʋ'ʋŋa bɔzugɔ o zamis Awintʋma pa'alʋg Adʋgbalin la sʋ'ʋŋa amaa ami' HIV-EES la yɛla ma'aa pʋ siakɛ. Sɔ' wʋsa nar ye o gu'us nɛ on bɛ si'em. Ayaabi daa yis o yɛlsu'adiri yɛl Asaan zaam kan la, o daa kiridnɛ. O daa mi' ye on an dau la makir bɛ bɛdegʋ nɛ on na ti buol pu'a keŋ o yin bɛɛ zin'isi'a, amaa nannanna li anɛ yɛlbɛ'ɛd. O daa bɔɔd ye o bɛlis o zua Ayaab, amaa ka mi' ye o zua la na kpi daar yinne.

3. Akunvʋe bɛnɛ yɛllin

Asaan daa yɛl o pu'a dinɛ maal Ayaab. Ka Mbun ye Ayaab daa bɔnɛ pu'a sɔ' sankanɛ ka o pu'a daa ka' yin la. Ka Asaan lɛbis ye ɛɛn, ka Mbun sin baanlim ka li yuug ka o gɔs o sid nɛ nindasan'aŋ. O daa ye, M sida Asaana, kɛl ka m bu'osif ye fʋ mɛ mi'i gbɛnnɛ fʋ sabuos yiŋaa? Asaan daa ye o la'anɛ ka gɔs o pu'a ka o mɔr nimmua, ka o yɛl ye, M pu'a, ayei mam pʋ niŋid ala. Man daa diif la, m daa kaanb ye man na bɛ nɛ sida tis Wina'am nɛ fʋ ka m kʋ digin nɛ pu'a sɔ' paasi fʋ zugɔ.

FOTO

Pa'an bɛ'ɛd la daa mɔ ye o mugus bipuŋ la kpɛn' o dɔɔgin Mbun daa yɛl ye m siak nɛ fʋn yɛl si'el la amaa ya dap anɛ yɛlbɔɔdib. Ka Asaan yʋ'ʋn la' ka ye nannanna di anɛ talas ye fʋ mɛ yɛl mam ye fʋ kʋ basi fʋ mɛŋi tis dau sɔ' ka o bɔɔfɔ. Hae! Mbun ye man kʋ tʋm nwa'a! Ti niŋ Wina'am yadda ka o bɛɛ ti nyɔvʋrin bun kaŋa kulin kʋ liebi ti bɛlim. Asaan nɛ o pu'a Mbun mi' ye dap banɛ ka ban nɛ ba pu'ab pʋ tis taab sida la bɛnɛ yɛllin. HIV-EES ban'a la tun'oe gban'ae ba. Pu'a la nɛ o sidi kaanb taaba naae la ka Mbun bu'os ye, Ayaab yɛlif pu'a kanɛ ka o bɔ la yʋ'ʋrɛɛ? Ka Asaan yɛl ye, bipuŋ la bɛnɛ teŋkpɛŋ kaŋa ni. Mbun daa ye li anɛ talas ye fʋ yɛlim ka ti keŋ pian' tis bipuŋ nwa. O yun'oe pʋ baŋ ye o mɔr ban'as nwaa ka ginnɛ lɔmisid nidib. Asaan yɛl ye o kulnɛ sid nannanna. Li anɛ Akunvʋe. Fʋ mi' Akunvʋe, bɛɛ fʋ zi' o. Mbun lidignɛ on wʋm nwa' la, ka bu'os ye Akunvʋe kanɛ? Akunvʋe kanɛ bɛ teŋa laa? ka Asaan yɛl ye ɛɛn. Akunvʋe anɛ pu'a kanɛ ka sɔ' wʋsa mi' o Adʋgbalin kpɛ'. O daa yɛl ye on pʋ bɔɔd o kul sida bɔzugɔ o bɔɔdnɛ o mɛŋ yɔlisim. O daa mɔr sitɔɔ ka li pɛ'ɛl nɛ la'ad nɛ li buudi wʋsa amaa dap bɛdegʋ daa kaad o o yin. Asaan onɛ o pu'a daa tɛn'ɛsid suosʋŋ kanɛ ka ba na dɔlli sa'al Akunvʋe. Nwa' anɛ o kɔn'ɔkɔn yɛla amaa ban'asaaŋ la anɛ babig yɛla. Daar yinne, ba daa yɛl Awintʋma onɛ an laafi tʋmtʋm la di yɛla ka o yɛli ba ye ba yɛlim Ayaabi li yɛla, bɔzugɔ Ayaabi mi' digin nɛ o onɛ nar nɛ on na sa'al o.

FOTO

Bipuŋ la daa keŋ yɛl o saamnam ye

pa'an la mɔnɛ ye o mugus o.

Asaan daa yɛl Ayaabi li yɛla ka o daa pʋ bɔɔd ye o nyɛ Akunvʋe ya, amaa Asaan daa sa'al o ye o niŋim ala. Asaan ye fʋ tun'oe faaen nidib banɛ nan zi' la, ka Ayaab daa gban'ae ye o na nyɛ Akunvʋe li yɛla. Ayaab daa si'al Akunvʋe o yin zaam yinne ka Akunvʋe ye li an sʋ'ʋŋa nɛ man nyɛɛf la. Nannanna fʋ pʋ bɔɔd ye fʋ kena nyɛɛm ya'asɛ. Ka Ayaab bu'os o ye yɛl bɛɛ? ka o lɛbisi bu'os o ye, bɔ yɛllɛ, ka la'ad muaen ka ye yɛlsi'a ka' dunia nwa ka mam Akunvʋe kʋ nyaŋe maalɛ. Ayaab daa yɛl o ye, Akunvʋe, da kɛ ka m su'afɔ. Mam paam ban'asaaŋ kanɛ buon ye HIV-EES la. Ka Akunvʋe kaas kuŋ ye "hei!" da yɛt yɛla nwaa, bɔzugɔ bunkan pʋ nar ye li yii fʋ nɔɔrin na.

Ayaab daa yɛl o dɔgta la yis on ziim ye o kpɛn'ɛs o pu'a la ka nyɛ ban'as la ziimin la. Akunvʋe daa kpɛn anɛ baanlim nwɛnɛ o wʋmmɛ si'el nɛ. Ayaab yɛl Akunvʋe ye li anɛ sida, lin ka m kena ye m nyɛɛf. Man daa diginnif sansi'a la nɛ anwa mam pʋ lɛn digin nɛ sɔ' ya'asɛ. M yɛlif nɛ sida la. Akunvʋe bu'os ye alaa? bɔ ka fʋ mɔɔd ye fʋ yɛlima? Fʋ bɔɔd ye fʋ yɛlim ye mam mɛ mɔr ban'as laa? ayei, da yɛlim ala. Ayaab daa pʋ lɛn yɛl si'el ya'asɛ, o daa kpɛn duoe nɛ baanlim yi Akunvʋe yin. Amaa o daa paae za'anɔɔrin la ka yɛl ye, m sa'anif nɛ ye fʋ kem nyɛ dɔgta ka o kpansi fʋ ziim. Akunvʋe sʋnf daa duoenɛ ka o lɛɛ mɔr susan'aŋ ka o tɛn'ɛs Ayaabi yɛl o si'el la ka pʋ nyaŋe gbisɛ. Bakɔi sieba daa gaad ka o gban'ae ye o keŋ nyɛ dɔgta kanɛ bɛ teŋin la. Dɔgta la daa sɔns nɛ o sansa bi'ela ka sa'al o on na mɔr yɛl la si'em ba ya'a kpans o nyɛ ka o mɔr ban'as la. Daba ayɔpɔi daa paae ka o lɛb ye o gɔs ban kpans ziim la ka li an si'em. O daa pʋ niŋ yadda nɛ dɔgta la yɛl o si'el la. Dɔgta la daa bɔɔd ye o sʋŋ o amaa o daa ba'asi yɛl o. O daa yɛl o ye, m mɔr susan'aŋ ye m yɛlif nwa', amaa ti nyɛ HIV-EES ban'a la fʋ ziimin la. Akunvʋe daa wʋm la o kpɛn gɔmisnɛ o zug. Dɔgta la daa lidignɛ bɔzugɔ nidib tita'am ya'a kiibi wʋm ye ba mɔr ban'as la ba ɛɛnti zi' ban niŋidi ba mɛŋ si'em, ka bɔ ka pu'a kaŋa on an baanlim li yɛla? Daasi'erɛɛ Akunvʋe daa mi' ye ban'as la gban'a o ka nyaan keŋ nyɛ dɔgta la. O daa digin nɛ dap bɛdegʋ ka nyaan digin nɛ Ayaab la, nɛ li nya'aŋ wʋsa. sansa wʋsa li pʋ daam o dap la ya'a fir kɔndɔm bɛɛ ba pʋ firɛ.

FOTO

Sakur la zugdaan yɛl pa'an la ye, kɛl ka nyan kpɛn'ɛf nɛ fʋ tʋʋm bɛ'ɛd la.

Dinɛ pak on anɛ on na di'e o ligidi, la'am nɛ on daa wʋm HIV-EES ban'as la yɛla la, li daa pʋ daam o. Din ka o daa niŋ Ayaab yadda ye, Ayaab ya'a paam ban'as laa on mɛ mɔr. Dɔgta la bu'os o ye li siaki fɔɔ? Mam mɔr susan'aŋi li yɛla. Akunvʋe sʋnf daa pʋ san'am ka lɛɛ duoe ka o yɛl dɔgta la ye, bɔ ka fʋ sʋnf san'ame m yɛla? Mam ba'a kae, mam mi' ye m na kpi daar yinne. On daa duoe ye o yi dɔgta la dɔɔgʋn la ka yɛl ye, mam pʋ ye m kpii m kɔn'ɔkɔn. Ka dɔgta la bu'os o ye, fʋ gban'ae ye bɔ ka yɛla anwa? Ka o ye, da bu'osim bu'os si'aa, kulin yɛlim dap la ye ba da lɛn kɛɛn m san'an naa, bɔzugɔ man pʋ ye m yɛli ba ye mam mɔr ban'asɛ, ka nyaan yi dɔgta la dɔɔgʋn la. Ban yɛt ninsieba ye ba mɔr ban'asaaŋ la ittʋŋ bɛnɛ kɔn'ɔb-kɔn'ɔb. bam sunya san'amidnɛ ka bam sunya duosid. Nannanna Akunvʋe daa anɛ yɛl, bɔzugɔ dau kanɛ digin nɛ o na paam ban'as la. O yɛl ye o kʋ yɛl dap la ye on mɔr HIV-EES ban'a la.

Li ya'a ka' ye ban'as la mugus nɛ o niŋgbina, o na vʋe yʋma bɛdegʋ. Akunvʋe daa an si'em nwa, amaa dap nɛ pu'ab tunsa bɛ ken ka zi' ye ban'as la bɛɛ ba nii. Li anɛ yɛl nɛ fʋn na ginnɛ bɔɔd pu'ab bɛɛ dap yɔɔg-yɔɔg fʋ ya'a mi' bɛɛ fʋ ya'a zi' ba.

4. Pa'an bugus la

Asaan onɛ o pu'a daa yinɛ da'aɛ lɛbna ka ba biis la nan pʋ yi sakuri kul naa. Ba mɔri biis anaasi ka ayi' an liiba. ban daa zin'inid la ka wʋm ka sɔ' kaasid. Li daa anɛ liiba la bier, ka Mbun bu'os ye bɔɔ maalɛ? ka gban'ae bipuŋ la gɔs o. O daa milignɛ ka o sakur fuug la aaen.Ka bipuŋ la ye pa'anne ye m keŋ da' gaari na tis o, mam mɔr gaari la paae na la ka o ye m mɔri kpɛn'ɛ o dɔɔgʋn na, man kpɛn' dɔɔgʋn la ka o tɛbigimi bas sɔŋʋn. Ka Mbun tans ye, fʋ yɛt ye bɔɔ? o ya'am ianknɛ. bɔ ka o maalifɔ? o pʋ maalif si'elaa? Ka bipuŋ la ye on nwɛ' nɛ kuŋ ka li dʋ hali ka sɔ' kena nwɛ'ɛd pa'an la kʋlʋŋ nɛ paŋ. Pa'an la daa zɔ dabiem ka yɔ'ɔg kʋlʋŋ la.

Asaan nɛ o pu'a Mbun daa pʋ niŋ yadda nɛ ban wʋm si'el la ka zɔ tɔ'ɔtɔ keŋ pa'annib la kpɛɛnm kanɛ gɔt sakur la yɛl o dinɛ maal la. Zaam kan ka kpɛɛnm la tʋm buol pa'an la o yin. Pa'an la daa pin'ili ki'isnɛ, ka ye on tʋm o nɛ ye o da' gaari na tis o ka on pʋ yɔ za'anɔɔr bɛɛ tɛbigʋ bas sɔŋʋn nwɛnɛ bipuŋ la yɛl si'em la. Pa'an la yɛl ye li ka'a sidaa ka bipuŋ la anɛ bibia. O kʋlin bɔɔdi kpɛn'ɛs mam mɛ yɛllin. Sakur la zugdaan la daa yɛl o ye, fʋn sadigin ki'isid la m na keŋ mɔr pʋlis na ka ba viis yɛl la. Sankan la ka pa'an la giinla kɔ ka o pin'ili kaasid ka bɛlim ye ba kɛl o taali pɛ'ɛŋ o ka da kɛ ka pʋlis nu'ug paas ani. M sʋnf san'am ya nɛ mam pa'a ye m tʋm si'el la. Kpɛɛnm la daa yɛl pa'an la ye o yim yiŋe gu'us bi'ela. O daa yɛl Asaan nɛ o pu'a la ye soo-so, kɛli ka ti maal yɛl la yin ka ti ya'a yɛl na'ab bɛɛ pʋlisɛ, sakur la na nyɛ nyan. Asaan daapʋ bɔɔd o wʋm nwa'a bɔzugɔ pa'an la tʋm si'el la anɛ nimmua. Ti ya'a kpɛn sinnaa o na lɛm paas , din la kɛl ka ti yɛl na'ab bɛɛ pʋlis. O pu'a Mbun daa kpɛn' o sid zug ka ba kpɛn ye ba mɔr o keŋ na'ayin. Ba daa keŋ yɛl na'ab la ka o sʋnf duoe nɛ pa'an la hali ka o buol pa'annib banɛ gɔt dɔɔg yinne keŋ paae dɔɔd ayuobʋ biis la, nɛ pa'annib banɛ gɔt dɔɔd ayɔpɔi paae dɔɔd awai biisi bɛɛ Adʋgbalin la la'asi ba ka sa'ali ba nɛ nimmua ba pa'an tiraan la tʋm si'el la. Na'ab la yɛl ye, ya mi' ban'abɛ'ɛd la widigid si'em. ya mi' onɛ mɔr ban'asaaŋ la nɛ onɛ pʋ mɔra? Fʋ ya'a tʋm bɛ'ɛd nɛ bipuŋbil kaŋaa li pa'al ye fʋ anɛ pa'an bugus. li nya'aŋ la ba daa mɔr pa'an la keŋ tis pʋlis teŋkanɛ kpi'e la ka ba darig pa'an la tʋbir ka yis o tɔɔm teŋ. Din nya'aŋ la ba daa wʋm ye sakur na'asaara la daa yis o tʋʋma ni bɔzugɔ, o anɛ yɛlli tis biis.

Asaan onɛ Mbun pian' tisi ba bipumis la ye ba gu'usi mi ba mɛŋ. Ye ba mit ka ba kpɛn' dau dɔɔgʋn, dau mɛ ya'a bɔɔd ye o mugusi baa, ban nwɛ'ɛm kuŋ. Dabisbama HIV-EES ban'as la an si'em la, sɔ' wʋsa gu'usimi o mɛŋ.

FOTO

Dau la nɛ o pu'a daa keŋ kaae dau kanɛ mɔr HIV-EES la ka kpɛmis o

5. Asaan Sɔns Nɛ Awintʋma

Asaan daa wʋm ye Awintʋma lɛn kaae Adʋgbal teŋkpɛŋ la. Awintʋma anɛ tʋʋm kpi'euŋ sɔb. La'amnɛ on yi tenpʋʋgin ka li lal la, o giligid teŋkpɛmis la tu'asid ban'asaaŋ dinɛ buon HIV-EES la yɛla. O tʋmmɛ tʋʋm kanɛ yʋ'ʋri buon ye Adɔlisi nyaŋe yuoe EES ban'as la. tʋma la anɛ di bigisidi nɛ gbanbanɛ mɛr fotonam ka li sa'al nidibi zaŋe keŋ HIV-EES ban'as la yɛla. Asaan daa keŋ Awintʋma san'an daakanɛ ka o paae teŋkpɛŋin la na. O daa bɔɔdi onɛ on ma'aa mɔr sɔnsig, bɔzugɔ bu'os sieba daa bɛ ka o bɔɔd o bu'os o zua Ayaab yɛla.

Awintʋma daa nyɛ o la ka bu'os o ye, fʋ zua Ayaab an wala? m wʋm o yɛla. Ka Asaan yɛl o ye, o ka'a laafii din ka m kena ye m nyɛɛ fʋ di yɛla ka m sʋnf san'ami m zua la yɛla. Awintʋma daa ye li anɛ lababɛ'ɛd, ye o yɛl sɔ' on niŋ si'em paami lii? Awintʋma daa nyɛ ka Asaan bɔɔdi pin' yɛla la nɛ ka ma'a li'isid bu'osʋg la. O daa nwɛnɛ o pʋ bɔɔdi o yɛl Awintʋma ye Ayaab daa diginnɛ nɛ o sabua kʋdʋgɔ, ka Awintʋma ye, m zua, li pʋ nar ye fʋ su'a lii, bɔzugɔ, man tʋm tʋʋm si'a la man nyɛya ka wʋm bum bama. Ka Asaan yʋ'ʋn yɛl o si'el wʋsa. Awintʋma daa yɛl ye, li anɛ yɛltita'ar ka mɛ tʋm zin'ig wʋsa. Fʋ na digin nɛ onɛ mɔr ban'as la ka mɛ na tun'oe paami li. Ka Asaan ye, o daa ye on digin nɛ pu'a la nɛ nɔɔra dakɔn ma'aa, ka Awintʋma yɛl ye adakɔn siak nɛ fʋn na paam ban'a la. Lin ka ti sa'an nidib ye ba kulin da makɛ, la'am nɛ wala, teŋkpɛmisin nɛ tenpʋʋdin dasam nɛ ba pu'asada, ba buŋkʋt nɛ pu'anya'as wʋsa dignɛ taaba ka pʋ tuunsida. Ban'as widignɛ wʋʋ sian'ar bugumnɛ.

FOTO

HIV-EES la anɛ ban'asaaŋ: dau la daa ba'asi kpi. Asaan daa bu'os ye bɔɔ niŋ dunia la? li daa daam o. Ka Awintʋma yɛl o nyain ye, onɛ pʋ gu' o mɛŋ nɛ ban'a la bɛnɛ yɛllin. O ye sansa kenna ka nidib bɛdegʋ na kpi, hali teŋsi'a mummi tun'oe kpi lin an nimmua si'em nwa, ka yɛl ye, kpɛlimmi fʋ pu'a bɛɛ fʋ sid sa'an ma'aa. Da ginne digi nɛ pu'ab bɛɛ dap yɔɔg-yɔɔgɔ. Sieba ye ban pʋ nyaŋidi gban'adi ba mɛŋa, aatɔ, ban dim sa'alimi ba mɛŋ ka fir kɔndɔm ba ya'a ye ba digin nɛ onɛ ka'a ba sid bɛɛ ba pu'aa. Asaan yɛl ye, di anɛ tʋʋmbɛ'ɛd nidibin nɛ Wina'am san'an nɛ sɔ' na ginne bɛɛd pu'ab bɛɛ dap yɔɔg-yɔɔg. Daasi'erɛ fʋ anɛ karimbiig din ka fʋ pian'ad ala amaa di ka'a sɔ' wʋsa an karimbiiga. Asaan yɛl ye, sida m anɛ karimbiig amaa pʋ'ʋsim buudi dunia nwa ni kis fʋn na basi fʋ pu'a bɛɛ fʋ sid ka yi yiŋe bɔ pu'a bɛɛ dau. Nidibi la'asi bɛ zin'isi'a wʋsa mɛ kisi li. Din pu'agɔɔndir tʋʋma an nyanne tis o yidim la. Awintʋma yɛl ye, m siak nɛ fʋn yɛl si'el la. Ti tʋʋma la ni ti sa'an nidib ye banɛ pʋ nyaŋidi gban'adi ba mɛŋ la firim kɔndɔmnam, amaa kɔndɔm la pʋ bigis ye fʋ yi yɛllinɛ. Asaan bu'os ye, Ayaab tun'oe daa luakin ban's la o ya'a daa firin kɔndɔm ka nyaan diginin nɛ o sabua kʋdʋg laa? Ka Awintʋma lɛbis o ye ɛɛn nɛ ayei. Ɛɛn la anɛ ye kɔndɔm la ya'a fir sʋ'ʋŋa o tun'oe luak ka ayei la an ye kɔndɔm la tun'oe aaen bɛɛ pʋ fir sʋ'ʋŋaa ka ba sieba mɛ mɔri vɔnya.

FOTO

Nannanna nidib bɛdegʋ daa kpiid teŋkpɛŋin la nɛ ka li anɛ ban'asaaŋ la Asaan ki'a kuŋ ye fʋ nyɛyaa! ka Awintʋma yɛl ye, m yɛt nwa' nɛ bɔzugɔ, ti pa'an nɛ nidib. Di nar ye ti yɛli ba si'el wʋsa ka nidib baŋ ka gban'ae ba gban'ar. Ban'asaaŋ la anɛ nimmua yɛlli tis dunia la. Asaan yɛl ye nannanna m bɔɔdi baŋi si'eli fʋ san'an. Man sʋnf san'am Ayaab nɛ o yidim la yɛla, ka Awintʋma bu'os ye, bɔ ka fʋ bɔɔdi fʋ baŋɛ? ka Asaan yɛl ye o pu'a la nɛ bilia la yɛla. Ba tun'oe mɛ paam ban'a la bɛɛ? Ka Awintʋma yɛl ye ti yɛli li wʋsa ye sɔ' kʋ nyaŋe gɔs nɛ o nini ka nyaŋe yɛl ye o mɔr ban'a la bɛɛ o pʋ mɔra. Ayaab pu'a la nɛ biig la anɛ ba kpansi ba ziim amaa ba tam ye fʋ kʋ nyaŋe muk sɔ' ka o keŋ kpans o ziim. Di anɛ ba mɛŋ nɛ ba mɛŋ bɔɔdim, daasi'erɛɛ fʋ tun'oe sa'ali fʋ zua Ayaab ka o nyɛ dɔgta o pu'a nɛ o biig la yɛla.

6. Akunvʋe kpiya

Akunvʋe n daa nyɛ dɔgta la ka kul la, dabiem daa kpɛn'ɛ o. O daa mi' ye on mɔr HIV-EES ban'as la, o na kpi. Dap sieba bɛ teŋkpɛŋin la daa ɛɛn kaae o ka gbɛnɛ o. Nannannaa o zi' onɛ tis o ban'as la, amaa o mi' ye dau kanɛ digin nɛ o wʋsa na paam ban'asaaŋ la. Nannanna ka o yʋ'ʋn baŋ ye ban'a la mɔr o la, bɔ ka o na maalɛ? Di anɛ o sin bɛɛ o yɛl banɛ ken o san'an na la? Bu'os kaŋa da daam o nɛ ka li yuug. Yiiga la o sʋnf daa duoe nɛ. Bɔ ka HIV-EES ban'as la gban'ad o? Yiiga pʋtɛn'ɛr dinɛ daa kɛɛn o san'an na anɛ ye o na nɔk ban'as la lɔmis banɛ wʋsa kena kaae o bɛɛ onɛ ye o bɔɔ o. Bɔ ka o ye o kpi o kɔn'ɔkɔn? Amaa on daa tɛn'ɛes Ayaab nɛ o pu'a nɛ bilia la yɛla la, o daa tiak o pʋtɛn'ɛr ka keŋ kaae ba ka nyɛ ka ba kpiidnɛ. O daa mi' ye onɛ nɔk ban'as la lɔ'ɔŋa Ayaab ka o sʋnf san'ami li yɛla. Amaa on mɛ paam ban'as la nɛ sɔ' san'an.

Bi'el-bi'el Akunvʋe daa pin'ili tɛn'ɛsid pʋtɛn'ɛsʋma. O daa gban'ae ye o kʋ kɛ ka dau sɔ' lɛn digin nɛ o. O daa tʋm bun sʋŋ ka pin'ili ken krista pʋ'ʋsim dɔɔgʋn. O daa pʋ yɛl sɔ' ye o mɔr ban'as la, amaa o gban'ae ye o bɛ bɛlim sʋŋ ka bas yuob tʋʋma la. nimbanɛ daa mi' o la daa lidinɛ ban nyɛ o ka o tiaki bɛ bɛlim sʋŋ la. Asaan onɛ o pu'a Mbun daa wʋm ka mɔr sumalisim nɛ o. Ba daa mi' ye Akunvʋe na ba'asi kpi, amaa ba mɔr sumalisim nɛ on gban'ae ye o kʋ nɔki li lɔ'ɔŋ sɔ' la. Ba daa maligim mɔr sumalisim bɛdegʋ nɛ on nɔk o mɛŋe tis Wina'am la. Daar yinne, Mbun daa gban'ae ye o kaae Akunvʋe o yin. O sʋʋnr daa san'am on paae nyɛ si'el la. Mbun nan zi' bi'es ye ban'asaaŋ la kʋʋdnɛ, amaa on paae nyɛ si'el la daa kɛnɛ ka o maligin zɔ ban'a la bɛdegʋ. Onɛ bɛ Akunvʋe yin la daa yɛl Mbun ye Akunvʋe bɛ o dɔɔgʋne kpiid, ka Mbun kpɛn'ɛ Akunvʋe dɔɔgʋn la ye o nyɛɛ o. O daa dignɛ dɔɔg la teŋ ka pʋ yadig si'ela. Mbun n daa kpɛn' la, Akunvʋe daa mɔ ye o duoe agɔl ka gʋ'ʋŋ. O daa banlign ka lɛbi pɔɔd. Akunvʋe n daa nan pʋ bɛn'ɛd la o daa bɛdimmɛ ka wa'am, amaa ban'a la sie o nɛ ka o lieb kɔnba. Zuobid banɛ daa bɛ Akunvʋe zugʋn la daa sʋʋgi naae nɛ ka yʋ'ʋn kɛ ka bam tab kpɛ' ka bam tab kpɛla. O zug la daa kpɛlimmɛ zunwauŋ ka Mbun pʋ nyɛt o nini sʋ'ʋŋaa. Akunvʋe kpɛndbɛda la wʋsa buolimnɛ ka nya'al kɔnba. O kɔm sa'alaas la wusa signɛ ka o nu'us yʋ'ʋn ya'ae o tida ni ka dɔɔg la wʋsa di'enɛ nyuug. Mbun daa dɛŋe paam sunkpi'iem, amaa dabiem daa kpɛn'ɛ o nɛ HIV-EES ban'as la nyaŋe siee onɛ mɔr laafi ka o kena kpɛlim kɔnba ka o yʋ'ʋn nyɛt la.

O daa mɔɔ pian' Akunvʋe kpɛmis o ye o niŋim yadda ye Wina'am bas o taal wʋsa. O baŋ ye Akunvʋe daa pin'ili ken pʋ'ʋsim ka ban'as la nyaan pin'ili san'amid o ningbina la. Mbun daa pʋ'ʋs Wina'am tis o ka nyaan yi. Bakɔi ayi' nya'aŋ ka Asaan nɛ Mbun daa bɛ yin ka labaar paae ba ye Akunvʋe kpiya ka o nidib pin' o tɔ'ɔtɔ.

7. Kum Bɛ Ayaab Yin

Bunbɛ'ɛd la kɛɛn Ayaab yin la na pʋ gaadɛ. Ban'asaaŋ la buon HIV-EES la pʋ mɔr ti'ebʋgɔ, alaa Ayaab bɛnɛ yɛlkanɛ an nimmua ni. Di nya'aŋ la ba daa nyɛ ka o pu'a Akpɛlimya nɛ biig la ka ba du'a la mɔr ban'as la. Ayaab n daa tʋm si'el nɛ pu'a kanɛ buon Akunvʋe la mɔr nyan nɛ kum kɛn o yin na. Asaan onɛ o pu'a Mbun kaadi ba nɛ sansa wʋsa. Ba zin' nɛ ba ka sɔsid Wina'am tisidi ba ka bʋgini ba sʋnya ka la'asidnɛ ba dit diib. Ninsieba daa zɔti ban na la'asi ba di, amaa Asaan onɛ o pu'a Mbun on daa mi' ye fʋ ya'a la'asi di nɛ onɛ ka ban'as la gban'a o di kʋ kɛ ka ban'as la lɔ'ɔŋi fɔ. Ba mɛ mi' ye di ka' pu'a-bɔɔr bɛɛ dau-bɔɔrin ma'aa ka ban'as la na tun'oe gban'a fɔ. Fʋ tun'oe paam ban'a la ka li yinɛ ban na kpɛn'ɛsif ziim bɛɛ fʋn na nɔk piim bɛɛ bileti kanɛ ka onɛ mɔr ban'a la pʋn dɛŋi nɔki kuns bɛɛ nwaae o mɛŋ. Asaan onɛ o pu'a daa gu'usidi ba mɛŋ nɛ ban na si'is ziim, amaa ba daa pʋ bɔɔd ye ba bas ba zua Ayaab ma'aa nɛ. Ba daa guriba la'am nɛ Ayaab nɛ o pu'a nɛ biig la an kum la. Ba daa paam dɔgta la ka o kaae ba teŋkpɛŋin la tisi ba tiim ka li sʋŋe ti'eb ban'asieba banɛ kpɛn'ɛ ba ni la. Ba niŋgbina la daa pʋ nyaŋe zab nɛ ban'as la, ban'as nɛ li buudi daa kpɛn'ɛ Ayaab nɛ o pu'a nɛ biig la niŋgbiŋin.

FOTO

Dau la nɛ pu'a la daa nɔk o zua la gɔtiba on daa kpinɛ EES la. Nwa' da pʋ tʋmmɛ Ayaab yin bɛɛ Adʋgbal teŋin la ma'anɛ. Tempʋʋg nɛ tenbibis banɛ giligi ti la, yɛl kaŋa buudi mɛ tʋm ani ka nidib bɛn'ɛd ka sieba kpiid. Asaan onɛ o pu'a nyɛ si'el la tiaki ba ya'am ka ba sa'ali ba biis ye ba gu'usi ba mɛŋ, ye ba da kpɛn' pu'a-bɔɔr bɛɛ dau-bɔɔrinɛ. Ba mɛ da kɛ ka sɔ' si'isi ba nɛ piim bɛɛ biletɛ. Mbun daa ye sɔ' ya'a paam sapu'adi ba sakurin la ka ziim yit, ban mit ka ba si'isi li. Ba yɛlimi ba pa'annib la tɔ'ɔtɔ. Ayaab nɛ o pu'a la daa bɛn'ɛd nɛ nimmua la, ba daa pʋ lɛn tun'oe gɔti ba bilia la, ka Asaan onɛ o yipu'a mɔ hali ye ba sʋŋ amaa biig la daa ba'asi kpi. Daakan la Ayaab pu'a Akpɛlimya daa kaasnɛ maligin kaas, ka Ayaab on da lɛn zi' on ye o kaas si'em ya'asɛ. O nintɔn'ɔm wʋsa daa naae nɛ. Ayaab pu'a Akpɛlimya daa pʋ nyaŋe duoe daar yinnee ka Mbun keŋ ye gɔs o la, ka baŋ ye o dabisir paae nɛ. Nintaŋ ka n la ka Akpɛlimya kpi. Akpɛlimya daa kpi la li daba ayɔpɔi daar ka Ayaab buol o zua. Asaan, bɔ kɛɛsʋg sɔnsigʋ nwa? Asaan daa zin'inɛ nɛ Ayaab n kpɛmisid o, ka Ayaab yɛla Asaan ye di nar ye m pʋ'ʋsif nɛ fʋn tʋm si'el wʋsa tim la, amaa ma kpinɛ ala, biis ayi' la yʋ'ʋn na niŋ wala? Asaan daa yɛl ye o na gɔsi ba ye o basim si'el wʋsa tis Wina'am. Ayaab daa bu'os ye Wina'am na kɛ m taali bas nɛ mam maal si'el laa? Man kɛya ka tɔɔg nɛ kum kɛɛn m yin na. M ya'a naan lɛn paamin suorɛ Wina'am na basi m taalɛɛ? Asaandaa yɛl o ye, fʋ ya'a sɔs taal pɛ'ɛŋir Wina'am san'anɛ o na tisif. Asaan daa wʋm o zua la sɔsid Wina'am. O daa sɔs taal pɛ'ɛŋir ka o wʋm on yɛl si'el la wʋsa ka baŋ ye o zua la sʋnf daa san'am. Daakan ka o daa bɛ nɛ o zua la ka Ayaab kpi. O kum la daa pian' bɛdegʋ ban'asaaŋ la yɛla tis o gaad sɔ' nam mi'i pian'a tis o. Asaan nɛ o pu'a daa nɔk Ayaab biig la. La'am nɛ Ayaab suzuopi daa bɔɔd ye ba nɔk biis la, Asaan onɛ o pu'a Mbun daa bɛlimi ba ye ba na nɔki ba.